İstenmeyen SMS ve e-postalar, son yıllarda tüketicilerin en çok şikâyet ettiği konuların başında yer alıyor. Türkiye’de 2015’in mayıs ayında yürürlüğe giren düzenlemeyle, yaşanan sıkıntılar azalsa da resmi rakamlara göre pazarlama ve tanıtım amaçlı gönderilen SMS ve e-postalar halen ciddi bir sorun. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın verilerine göre düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten 2017 yılının sonuna kadar, Ticari Elektronik İleti Şikâyet Sistemi (TİSS) üzerinden yapılan şikâyet sayısı 600 bini geçti. Tüketicilerin bu şikâyetlerinin yüzde 91’lik bölümünü SMS, yüzde 7’sini sesli arama ve yüzde 2’sini ise e-postayla ilgili başvurular oluşturdu. Son 2.5 yıllık dönemde istenmeyen mesajlar nedeniyle kesilen ceza tutarı ise 22 milyon TL’yi aştı.

‘SPAM ARAMADA YEDİNCİYİZ’

Sonuç itibarıyla son yıllarda ‘spam’ (istenmeyen) e-postalarla mücadele çalışmalarıyla atağa kalkan Türkiye, spam arama ve SMS’te ise dünya sıralamasındaki 7’nciliğini korumaya devam ediyor. Ancak burada da izinsiz mesajları şikâyet etmek isteyen tüketiciler için TİSS devreye giriyor. Mevcut yasal haklarınızı kullanarak, bu tarz iletilerden kurtulmak isteyenler için izinsiz SMS engelleme ve şikâyetinin nasıl yapılabildiğini adım adım inceledik.

1- ‘RET’ VEYA ‘İPTAL’ YAZIP GÖNDER

1 Mayıs 2015’te yürürlüğe giren yeni E-Ticaret Kanunu’na göre e-posta, SMS ve telefon araması ile yapılan ticari iletiler, “izinli pazarlama” kapsamına giriyor. Bu tarihten önce doğrudan mal veya hizmet teminine yönelik işlemler sırasında elektronik iletişim adresinizi verdiyseniz, ticari elektronik ileti gönderimi için onay vermiş kabul ediliyorsunuz. Bu tür iletiler için öncelikle reddetme hakkını kullanabilirsiniz. SMS’lerde “Ret” veya “İptal” yazıp, gönderim listesinden çıkabilirsiniz. Eğer buna rağmen mesaj almaya devam ederseniz, TİSS ile şikâyet hakkınızı kullanabilirsiniz. 

2- ‘B’ KODU İLE ENGELLEME NASIL YAPILIR?

2016 sonundan itibaren artık kurumlardan gelen SMS’lerin sonunda “B” harfiyle başlayan kodlar bulunuyor. Bilgi ve İletişim Teknolojileri Kurumu’nun verdiği bu kodlar, spam mesajları gönderen ve kullanıcıları rahatsız eden kurumların önüne geçmek için kullanılıyor. Kullanıcılar telefon mesaj ayarlarının “ifade engelleme” bölümünden ilgili kurumun kodunu yazarak bu kurumdan SMS gelmesinin önüne geçebiliyor.

3- İOS VE ANDROİD’DE ENGELLEMENİN YOLU

Cep telefonu kullanıcılarının en çok şikâyet konusu yaptığı başlıklardan biri de numara ve/veya SMS engelleme. Bunun için iOS işletim sisteminde gelen kutusunda, ilgili mesaj ekranının sağ üst kısmındaki “info”ya basıp, açılan ekrandan “Bu arayanı engelle” seçeneğini tıklamanız yeterli oluyor. Android cihazlarda ise “Mesajlar - Ayarlar - Mesajları Engelle” bölümünü takip edip SMS gönderen numara veya numaraları elle veya gelen kutusundan girerek engellemek mümkün. Eğer gelen mesajda gönderenin numarasını göremiyorsanız, Mesajları Engelle” sekmesinin altındaki “İfadeleri Engelle” seçeneği üzerinden mesajı gönderenin başlığını yazarak engelleme işlemini tamamlayabilirsiniz.

4- E-DEVLET ÜZERİNDEN ŞİKÂYET EDİN

Tüketiciler, izin alınmadan gönderilen SMS veya e-postalar ile gelen sesli aramalarla ilgili şikâyetlerini Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın “Ticari Elektronik İleti Şikâyet Sistemi”ne TİSS yapabiliyor. E-devlet kullanıcı adı ve şifresiyle girilen sistemde (https:// tiss.gtb.gov.tr) “Kısa mesaj (SMS) şikâyeti yap”, “Sesli arama şikâyeti yap” ve “E-posta şikâyeti yap” bölümleri üzerinden ilgili şikâyetle ilgili istenen bilgiler (iletinin tarihi/ saati, başlığı, içeriği...) girilerek, başvuru tamamlanıyor. Yapılan şikâyetlerin durumu da yine TİSS üzerinden takip edilebiliyor. (Necdet Çalışkan/Habertürk)