İnternet’in yaygınlaşmasıyla beraber siber suçlar da baş döndürücü bir hızla artmaya devam ediyor. 2016 itibarıyla siber suçların, küresel ekonomide gayri safi hasılanın yüzde 1’lik kısmına mal olduğu hesaplanıyor. Siber suçların küresel ölçekte sebep olduğu kayıpların maliyetinin 2016’da 600 milyar dolar olduğu açıklandı.

ABD’nin başkenti Washington’da bulunan düşünce kuruluşu Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi (Çenter for Strategic and International Studies - CSIS) ile siber güvenlik şirketi McAfee’nin birlikte hazırladığı rapora göre kayıplar sadece rakamsal değil oransal olarak da artıyor. Global ekonomide yaratılan maddi değerlerden kayıpların oranının artması, rakamların büyüklüğünden de daha kaygı verici bir olgu. Örneğin 2014’te oran yüzde 0,7 iken bu oran 2016’da yüzde 1’e yaklaşmış durumda.

Rapora göre İnternet’e bağlı insanların üçte ikisinin kişisel verileri çalınmış durumda. Bu durum 2 milyar insanın kişisel bilgilerinin bir şekilde siber suçluların eline geçtiğini gösteriyor. Güvenlik güçleri çoğu zaman hacker saldırılarının izini sürmeyi başarsalar da, bu siber suçlular genellikle güvenlik güçlerinin ulaşamayacağı yerlerde bulunuyor. Böylelikle bu suçlar çoğu zaman cezasız kalıyor. Bu durum siber suçların popülaritesini artırıyor. Bitcoin gibi kripto para birimlerinin yaygınlaşması da siber suçların kazanca dönüştürülmesini fazlasıyla kolaylaştırmış durumda.

İngiliz güvenlik uzmanları Büyük Britanya’da tespit edilmiş suçların yarısının siber alemde işlendiğini belirtiyor. Yine İngiltere’de şirketlere yapılan siber saldırıların sadece yüzde 13’ünün rapor edildiği tahmin ediliyor. Çoğu şirket ününe zarar vereceğini düşünerek mağduru oldukları siber suçları gizli tutmayı tercih ediyor.

Bir araştırmaya göre dev boyutlu çok uluslu şirketlerin her bir siber saldırıdan kayıplarının ortalama 3,6 milyon dolar civarında olduğu bulunmuş.

Bu şirketler dev bütçeleri ile kıyaslandığında küçük bir bedel olarak gördükleri bu kayıpları internet’ten iş yapmanın bedeli olarak kabul edip sineye çekmeyi tercih ediyor.

IBM şirketinden bir ekip, 2017 yılının son aylarında dünyanın en büyük 500 şirketinin Nijerya kökenli hacker’ların saldırıları nedeniyle büyük kayıplar yaşadıklarını tespit etti. Siber saldırganların, bu çok uluslu şirketlerin bazı çalışanlarının bilgilerini ele geçirip şebekelerine sızmayı başardıklarını keşfeden IBM ekibi, saldırganların e-posta yoluyla bilgisiz çalışanları aldatmayı başardıklarını gördü.

Bankalar doğal olarak siber suçların en gözde hedefleri oluyor. Bankalar başta olmak üzere büyüklü küçüklü şirketlerin önemli maddi kayıplara uğramasına neden olan saldırıların büyük bölümünün Çin, Rusya ve Kuzey Kore kökenli olduğu ortaya çıkmış. Özellikle Kuzey Koreli hacker’ların devlet desteğiyle büyük çaplı siber hırsızlıklar gerçekleştirdikleri biliniyor. Bu sayede de Kuzey Kore ablukayı delmeyi başarıyor.

Siber suçların aleni kayıplar kadar gizli kayıplara da neden olduğu biliniyor. Örneğin milyonlarca kişi hacker’lardan korktuğu için İnternet üzerinden finansal işlemler yapmaktan kaçınıyor. Bu da siber suçların gizli bedeli olarak kabul ediliyor.

Entelektüel mülk hırsızlığı en büyük kayıp kalemlerinden birini oluşturuyor. Sinema filmleri ve müzik albümlerinin korsan paylaşımı, çok büyük zararlara yol açıyor.

2016 itibarıyla İnternet ekonomisinin boyutunun 4,2 trilyon dolar civarında olduğu tahmin ediliyor. Bu dev ekonominin yüzde 14’ü siber suçlar tarafından emiliyor. Bu durum ekonomik büyümeyi de, yeni iş alanları yaratılmasını da yavaşlatan bir etki yapıyor.

Yayımlanan raporun amacının siber suçlar sorununa çözüm üretmek olmadığı vurgulansa da bazı tavsiyelerde bulunulmuş: Siber suçlara karşı uluslararası işbirliğinin artırılması önerilirken bu tür suçlara karşı geniş çaplı yasal düzenlemelerin bulunmadığı ülkelerin, hacker’lar için uygun ortam yarattığı vurgulanmış. Bu tür ülkelere karşı, yasal düzenleme yapmaları ve uluslararası işbirliğine katılmaları için zorlayıcı yaptırımlar uygulanması da öneriler arasında yer alıyor. Siber suçlardan en büyük zararı gören gelişmiş ekonomiler kendilerini korumak için önlem alırken kendi hacker’larına karşı önlem almayan ülkeler ciddi bedeller ödemek zorunda kalabilecek. (KANBOLAT UZ/FORBES TÜRKİYE DERGİSİ)