Rusya'nın "SSCB sonrası en başarılı özel sektör projesi" olarak alkışlanan internet ve teknoloji devi Yandex, "devletleştirme operasyonu" iddiasıyla cuma gününden beri değerinin yüzde 25'ini kaybetti. Sadece Moskova değil, New York'daki NASDAQ borsasında da işlem gören dev şirketinin kontrolünün Sberbank'a geçeceği iddiaları yüzünden Yandex'in piyasa değeri iki günde 2 milyar dolardan fazla azalarak 11,78 milyar dolardan 9,68 milyar dolara indi.

Ancak bu sabah RBC'ya konuşan şirketin kurucusu ve büyük ortağı Arkadiy Volkov, hisselerini satmayı ya da yönetimi devretmeyi düşünmediğini açıkladı. Bu açıklamanın ardından öğlen saatlerinde Moskova'da Yandex hisseleri yüzde 8 değer kazandı.

Şok gelişme, cuma günü Vedomosti gazetesi ve The Bell sitesinin ortaya attığı haberler başladı. İsmi açıklanmayan kaynaklara dayandırdığı haberde, kamu bankası Sberbank'ın, Yandex'in sahibi Arkadiy Voloj ile şirketin en az yüzde 30 hiselerini satın alarak en büyük hissedarı olma konusunda görüşmelerde bulunduğu iddia edildi.

Haberin ardından şirketin hisselerinde hızlı değer kaybı yaşanadı. Moskova Borsası'nda geçen cuma günü Yandex N.V. hisselerinin fiyatı beş dakika içinde yaklaşık 150 ruble ucuzlayarak bin 851 rubleye geriledi. Vesti.ru'nun haberine göre, Yandex'in piyasa değeri son satış dalgasının ardından 2 milyar düştü ve 11,78 milyar dolardan 9,68 milyar dolara indi.

Sberbank'tan yapılan açıklamda haber yalanlanarak, bankanın böyle bir talebinin olmadığı ve Yandex'ten herhangi bir teklif almadığı belirtildi. Ancak buna rağmen değer kaybı durmadı.

2009 yolunda Yandex, NASDAQ borsasına açıldığında, Rusya'nın ulusal güvenlik kaygıları nedeniyle sembolik 1 euro değerle şirketin "altın hissesi" devlet bankası Sberbank'a satılmıştı. Bu "altın hisse", Yandex'in yüzde 25'ten fazla hissesinin satışını bloke etme yetkisini Sberbank'a veriyor. Atrıca Sberbank CEO'sı German Gref 2014'ten beri Yandex Yönetim Kurulu'nda üye olarak görev yapıyor. Yandex ve Sberbank pek çok ortak projeyi yürütüyor.

Uzmanlar, Sberbank'ın Yandex'te yüzde 30 hisse alımı durumunda, en büyük iletişim şirketinin kontrolünün fiilen Rusya devletinin eline geçeceği yorumunu yapıyor. Bunu "iletişim özgürlüğü" sorunu açısından değerlendirenler olduğu gibi, pek çok yatırımcı da kontrolün Sberbank'a geçmesinin, ileride ABD'nin Rusya'ya ugulamakta olduğu ekonomik yaptırımlar açısından Yadex'i de hedef duruma getirebileceğini iddia ediyor. 

Trump'ın en büyük destekçilerinden Fox TV'de yayımlanan haber analizde, Yandex hisselerinin NASDAQ'ta cuma günkü yüzde 18 düşüşten sonra hafta sonundan da yüzde 8.6 daha değer yitirdiği belirtilerek, "Neden herkes Sberbank hakkında kaygılı? Çünkü öncelikle Sberbak dendiğinde 'Vladimir Putin' anlamak durumundasınız ve (yüzde 25'lik altın hisseye ilaveten bir de yüzde 30 hisse alımı olursa) Kremlin'in şirkette yüzde 52,5'e ulaşacak hisses kontrolü anlamına geliyor" denildi.