Milli Eğitim Bakanlığı tarafından gerçekleştirilen ve Türkiye’nin en büyük projeleri arasında yer alan FATİH projesinde ne durumdayız? Milyarlarca lira değerinde teknolojik yatırımlarla gerçekleştirilen projede tablet ve altyapı ihaleleri hız kesmeden devam ediyor. Öğrencilerin büyük bir kısmına proje kapsamında tabletler dağıtıldı. Ancak projede daha alınacak çok yol var. 5 yıldır projeyi yakından izleyen turk-internet.com, 2016’nın ilk haftasında projenin geldiği son aşamayı Milli Eğitim Bakanlığı kaynaklarına sordu.
İşte turk-internet.com’un, Bakanlığın verdiği bilgileri de harmanlayarak hazırladığı FATİH projesinin son durumunu gözler önüne seren yazısı.
 
Türk Bilişim Tarihinin En Büyük Projesi Tamamlanabilecek mi?
 
8,5 milyar TL'ye varabileceği hesaplanan değeri ile Türk tarihinin en büyük bilişim projesi olan Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi (FATİH), gerek öğrenci ve öğretmenleri, gerek ise satıcı firmaları fazlasıyla heyecanlandırmıştı. Ancak 5 yılın sonunda projenin bitirilemediği görüldü[1].
 
Hep birlikte unutmamız gereken nokta şu; projenin anlamsız olduğu, tabletlerin oyun için kullanılabileceği, içeriklerin yetersiz olduğu gibi eleştiriler olsa bile, bu Proje çok önemli bir proje. En azından Bilgi çağında yaşarken, bilgisayarlardan habersiz ya da en azından erişemez bile olanlar da dahil olmak üzere, gelecek nesilleri bilgisayarlarla içli-dışlı yapacak ve eğitimi kolaylaştıracak bir proje. Bizim takip etmemizin nedeni de bu.
 
Tablet İhalesi 2013'de Yapılmıştı
 
Projenin 10 kadar bileşeni olmakla birlikte[1], en dikkati çeken ve büyük rakam tutan kalemi 10 milyon tabletti. Bu açıdan bu yıl sonu dahil, tablet dağıtımının çok düşük kalması projenin değerlendirilmesinde, "bitirilemeyecek" korkusunun yeşermesine neden oluyor. Çünkü 2010'da başlayan proje için çıkarılan yönetmelikte son tarih 31 aralık 2015 idi [3].
 
Bu açıdan projenin başarısızlıkla kapatılacağına dair endişe duyuluyordu[1]. Ama Milli Eğitim Bakanlığı yetkilileri, 10 milyon tablet için ihalenin 2013 haziranında açılmış olması nedeniyle süresinin bitmediğini düşünüyorlar. Bu da iyi bir şey. En azından Milli Eğitim Bakanlığı'nın projeyi gerçekleştirmeye uğraştığını görmüş olduk.
 
Zaten aralık ayı içinde ihaleye devam eden 3 firma olan Arçelik, General Mobile ve Vestel'den numuneler alınmış durumda. Fiyatların önümüzdeki günlerde kesinleştirileceği belirtiliyor.
 
İhale çerçevesinde, öğrencilere 4 yıllık sürede dağıtılacak olan 10 milyon tablet, 2 farklı firmadan % 40-60 şeklinde satın alınacak. MEB'den alınan numunelerin değerlendirmelerinin ne zaman biteceğini sorduk ama buna cevap veröediler.
 
Merak ettiğimiz konulardan birisi 10 milyon tabletin ihalesinin 2013 haziranında yapılması nedeniyle, özelliklerin de orada kalıp kalmamasıydı. Öğrendiğimiz kadarıyla spek'ler de aralık 2015 olarak verilmiş durumda. Zaten ihale teknik şartnamesinde speklerin zamana uygun değişeceği, belli upgradeler yapılması (RAM, CPU gibi) öngörülmüş.
 
Milli Eğitim Bakanlığı : EBA'nın asıl içerik stratejisi simülasyon, animasyon, etkileşimli içerik, video, ses, görsel, oyun vb.den oluşan zengin, modern içeriklerdir
 
Milli Eğitim Bakanlığına projeyle ilgili olarak gönderdiğimiz suallere cevap verilenler şu şekilde;
 
turk-internet.com : Projenin son geldiği durumu özetleyebilir misiniz?
 
Milli Eğitim Bakanlığı : Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ile birlikte yapılan çalışmalar neticesinde bugüne kadar toplam (31.12.2015 tarihi itibariyle) 359.107 etkileşimli tahtanın okullarımıza kurulumu tamamlanmıştır. Deprem güçlendirme çalışmaları nedeniyle taşınma veya yıkılma kararı verilen liselerimiz haricinde, liselerimizin tümünde etkileşimli tahta kurulumları tamamlandı. 2016 yılının ilk yarısında 432.288 adet etkileşimli tahtanın kurulumu tamamlanacaktır. İlk ve ortaokullarımıza etkileşimli tahta kurulumu çalışmaları devam etmektedir.
 
Bugüne kadar toplam 1.437.800 adet tablet bilgisayar seti öğretmen ve öğrencilere dağıtılmıştır. 41.996 adet çok fonksiyonlu yazıcının okullarımıza dağıtımı tamamlanmış, hedeflenen sayıya ulaşılmıştır.
 
Bugüne kadar 16.876 okulumuzda 768.171 uç (internet bağlantı noktası) kurulumu yapılmıştır. 2016 yılında 33.600 okulumuzda yaklaşık 481.309 uç kurulumu daha yapılarak toplamda 1.249.480 uç kurulumu tamamlanmış olacaktır.
 
turk-internet.com : Öğretmen eğitimleri nasıl gidiyor? Öğretmenlerin % kaçı eğitildi?
 
Milli Eğitim Bakanlığı : Eğitimde FATİH Projesi kapsamındaki eğitimler fazlar çerçevesinde plan doğrultusunda yürütülmektedir. 1. Faz kapsamındaki okullarda görevli öğretmenlerin tamamı proje kapsamında “FATİH Projesi Eğitimde Teknoloji Kullanımı” eğitimine alınmıştır. 2. ve 3. faz çerçevesinde kurulumlara eş olarak eğitimler mahalli ve merkezi olarak devam etmektedir.
 
Tablet bilgisayarların dağıtımlarının yapılması ve “Etkileşimli Sınıf Yönetimi” yazılımının tablet bilgisayar ve etkileşimli tahtalara yüklenmesi ile birlikte eğitimin adı “Etkileşimli Sınıf Yönetimi” olarak değiştirilmiş, yöntem olarak da yüz yüze eğitimin yanı sıra uygulamalı uzaktan eğitime geçilmiştir. Bu kapsamda 300 eğitmenin merkezi yüz yüze eğitimleri tamamlanmıştır. 2016 yılındaki planlamalar yapılmış ve proje kapsamında yaklaşık 280.000 öğretmenin eğitime alınması planlanmıştır.
 
turk-internet.com : İçerik konusunda, dijital-tabanlı eğitim yerine, klasik eğitim kitaplarının soft halinin uygulamaya alındığı belirtiliyor. Bu konuda plan nedir? Zaman içinde değişecek mi?
 
Milli Eğitim Bakanlığı : Eğitimde FATİH Projesinin temel hedeflerinden biri de öğretmen ve öğrencilerimizi modern, etkileşimli, zengin eğitim içerikleriyle buluşturmak öğrenme etkinliklerini daha kalıcı ve zengin hale getirmektedir. Bu kapsamda Eğitim Bilişim Ağı (EBA) üzerinden binlerce simülasyon, animasyon, video, ses, görsel, kitap, dergi vb. eğitim içeriği kullanıcılarımızın hizmetine sunulmaktadır.
 
EBA sayesinde zamandan, mekândan, araçtan bağımsız bir şekilde eğitim içeriklerine ulaşılabilmektedir.
EBA'da yer alan içeriklerin yaklaşık %5'i basılı kitapların dijital ortama aktarılmış halidir. Bu da öğretmen ve öğrencilerimizin basılı kitaplara istedikleri her an dijital ortamda ulaşabilmesi için uygulanmaktadır.
 
EBA'nın asıl içerik stratejisi simülasyon, animasyon, etkileşimli içerik, video, ses, görsel, oyun vb.den oluşan zengin, modern içeriklerdir. Şu an itibariyle EBA'daki on binlerce içeriğin % 95'i zengin, etkileşimli içeriklerden oluşmaktadır.
 
Okul İçi Network Kurulumları Yapılsa da Dış Bağlantılar Tamamlanmadı
 
Projede önemli bir sorun, network tarafında. Network kurulumları için 2 faz ihalesi yapıldı. İlk fazı Türk Telekom kurdu. Okul içi yapılar hazır ama dış bağlantılar tamamlanmamış durumda. 2012'de yapılan ihalenin dış bağlantılarının tamamlanmamış olmasının nedenini Türk Telekom'a sorduk. Cevap geldiğinde haberin bu bölümünü güncelleyeceğiz.
 
İkinci fazın 2 lotunu Datateknik ve 1 lotunu Sentim almıştı. Datateknik iflas edince, bu 2 lotun 4 parçaya bölündüğü ve hepsinin Netaş tarafından alınıp, tamamlandığını öğrendik. 3.Faz için de 25.000 okulluk ihalenin açılmak üzere olduğu bilgisi var.
 
İçerikler konusunda da Sebit firması ile olan kabullerin henüz yapılmadığını öğrendik.