Rusya kendi GPS sistemi için ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan Amerikan topraklarına gözlem istasyonu kurma izni istedi. Bakanlık izni vermeye hazır ama CIA ve Pentagon “Kendi elimizle kendimizi hedef yapmayalım” diyerek itiraz ediyor. Ruslar ise “Bizim topraklarda sizin istasyonlarınız var” diyerek aba altından sopa gösteriyor.
ABD’nin 1993’ten beri elinde bulundurduğu Küresel Konumlandırma Sistemi‘nin(GPS) tekelini kırmak isteyen Rusların, ABD topraklarında gözlem istasyonu kurma girişimi Amerikan savunma çevrelerini ayağa kaldırdı. Ruslar, “GLONASS” adını verdikleri sistem için ABD’nin en az 8 noktasında “gözlem istasyonu” kurmak amacıyla Beyaz Saray’dan izin istedi. ABD Dışişleri Bakanlığı, bu talebe olumlu baktığını bildirdi. Ancak New York Times’ın haberine göre başta CIA olmak üzere Amerikan istihbarat kuruluşları ile ABD Savunma Bakanlığı böyle bir girişime sert biçimde karşı çıktı.

Bize karşı kullanırlar
Pentagon yetkilileri, ABD Dışişleri Bakanlığı’na “Bizim topraklara istasyon kurması için Ruslara izin vermeyin. GLONASS sistemi, sadece sivil amaçlı pozisyon belirlemek için kullanılmıyor. Nükleer başlıklı Rus füzeler için de hedef belirleme sistemi olarak çalışıyor. Kendi elimizle kendimizi hedef yapmayalım” uyarısı yaptı. İstihbarat örgütleri ayrıca, Rusya’nın bunları ABD’ye karşı bir siber savaşta kullanabileceğine inanıyor.  

Rusya’da 19 GPS İstasyonu var
Haber, Rus basınında tepkiyle karşılandı. New York Times haberindeki “ABD’nin Rusya’da hiç GPS istasyonuna sahip olmadığı” yönündeki bilginin yanlış olduğunu belirten resmi haber ajansı RIA, “Rusya topraklarında şu an Amerikan GPS sistemine ait tam 19 yer istasyonu bulunuyor. 2012 yılında ABD’ye yaptığımız yer istasyonu başvurusuna hâlâ düşmanca bakılıyor” ifadelerine yer verdi. Kremlin Sarayı ise bu konuyla ilgili suskunluğunu koruyor.

Bilgi notu
GPS sistemleri, askeri amaçlarla kurulmakla birlikte, navigasyon cihazlarında ve mobil iletişimde yaygın biçimde kullanılıyor.

Gürcü savaşı tetikledi
Rusya, uzun yıllardır ABD’nin GPS sistemini kullanıyor. Amerikan GPS sistemi Rus uydularından da faydalanıyor. Bu yüzden uzun yıllar sistem sorunsuzca kullanıldı. Ancak Rus birliklerinin 2008 yılında patlak veren 5 günlük Rus-Gürcü savaşının ardından Amerikan sistemini kullanmak zorunda kalması üzerine GLONASS projesi hızlandırıldı. Geçtiğimiz yıl uydu filosunu tamamlayan Rusya, sistemi resmen devreye sokmuştu. ABD ve Rusya’nın ardından Avrupa Birliği ile Çin de kendi “Küresel Pozisyon Belirleme Uydu Sistemi” üzerinde çalışmalarını sürdürüyor.