Cep telefonları artık hepimizin vazgeçilmez bir parçası. İletişim ihtiyaçları yanında en büyük hobi kaynağımız da oldular. Hemen her yerde cep telefonuna hipnotize olmuş şekilde gezen, oturan insanları görmek mümkün. Cep telefonu penetrasyonu da yıllar içinde yetişkin nüfusun tamamını kapsar hale geldi.

Mobil furyasını erken yakalayan Apple, Samsung gibi cep telefonu üreticileri de dünyanın en değerli firmaları arasına girmeyi başardı. Global markaların hakim olduğu pazarda Türk markalar da artık adından söz ettiriyor. Üretim tarafına biraz geç girilmiş olsa da bizim de iddialı modelleri olan markalarımız var. Casper, Vestel, General Mobile, Reeder, Oxiron, Escort ve son olarak Başarı Elektronik’in Kaan’ı. Bir de operatörlerin markaları var. Türk Telekom T175, Turkcell T serisi, Vodafone Smart. Bir de Teknosa’nın kendi markası Preo. Piranha, Trident, Sunny gibi markaları da görmek mümkün. Yerli modeller daha çok giriş seviyesine odaklansa da üst segmentte çok iyi teknik özelliklere sahip model çıkaranlar da var. Türk üreticiler her segmentte iddialarını ortaya koyuyor.

Oran yüzde 10-15

Türk akıllı telefon markalarının sayısı her geçen gün artıyor. Türkiye’nin her yıl ithal ettiği yaklaşık 15 milyon cep telefonunun cari açık üzerindeki negatif etkisi 5 milyar dolar gibi devasa bir rakama ulaşmış durumda.

Mobil İletişim Araçları ve Bilgi Teknolojileri İş Adamları Derneği(MOBİSAD) Başkanı Sinan Ekşi, yerli markaların hepsinin toplam satışlardaki payının yüzde 10-15’leri bulduğunu belirtiyor. Ekşi’ye göre, yerli markalara tüketici talebi diğer markalara olan talep paralelinde yıllık yüzde 5-10 arası artış gösteriyor. Yerlilerin fiyat aralığı da 80-1.500 TL.

Ekşi, yerli üreticilerin genel çerçevede bekledikleri pazar paylarına ulaşamadığını ancak zamanla paylarını artıracaklarını vurguluyor. Ekşi, şu görüşleri dile getiriyor: “Son yıllarda bazı Türk markaları yurt dışında özellikle Çin’deki üreticilere, kendi markaları için üretim yaptırıyorlar. Türkiye’de montaj yapan firmalar da var. Asıl önemli olan bunların nerede üretildiği değil. Odaklanmamız gereken nokta teknik üretim yanında bu telefonların kullandığı uygulamaları geliştirmek. Çünkü gelecek bu alanda inşa ediliyor. Avrupa ve Amerika hatta Kore, bu yönde planlamalar yapıyor.

Önemli olan tasarım

En büyük pazar payına sahip olan markalar dahi üretimlerini Çin, Vietnam, Hindistan gibi düşük işçilik ücretlerinin olduğu ülkelerde yaptırıyor. Ama işin asıl katmadeğerli tarafı olan Ar-Ge, yazılım ve tasarım işlerini kendileri yapmaya devam ediyor. Üründeki gerçek katmadeğer olan akıl ve ruh size ait olduktan sonra diğerleri biraz detay kalıyor.”

Son verilere göre Türkiye’de, 2016 yılının ikinci çeyreğinde 3.87 milyon adet telefon satıldı. Geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5’lik artış var. Üçüncü çeyreğin ise 3.2 milyon adet civarında gerçekleşmesi bekleniyor. Yılın genelinde cep telefonu satışlarının toplamda 12-15 milyon adeti bulacağı öngörülüyor.

2015 rakamlarında göre son 6 yılda Türkiye’de üretilen cep telefonu sayısı 3.5 milyonu bulurken, bu rakamın yaklaşık yarısı sadece 2015’de üretilenlerden oluştu. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından kayıt altına alınan toplam cihazlar içinde yerli üretimin payı 2015’te tüm zamanların en yüksek seviyesi olan yüzde 8.5’e çıkarak, rekor kırdı. 2013’te yüzde 2 olan bu oran, 2014 yılında ise yüzde 5.5 seviyesindeydi.

3 yılda 1 milyon sattı

Casper, yerli cepte en deneyimli markalardan. 3 yılda 1 milyonun üzerinde akıllı cep sattı. En son 14’üncü modeli olarak Casper Via A1’i satışa çıkardı. Firmanın hedefi 2020 yılına kadar her yıl 3-5 kat arasında büyüyerek Türkiye’de ilk üç akıllı telefon markasından biri olmak. Şu anki pazar payı yüzde 2.2-2.5 arasında. 2020 yılında ise hedef yüzde 15’lik pazar payı hedefleniyor. Bu yıl ise 400 bin adet akıllı telefon satmayı öngörüyorlar. Casper’ın giriş, orta ve üst segmetin hepsinde ürünleri bulunuyor. Yeni modelleri daha çok üst segment özelliklerine sahip.

Cari açığı azaltıyor

Yerli cep markalarından biri Vestel Venus. Avrupa’da kendi teknolojisi ve özgün tasarımıyla akıllı telefon üreten çok az firmadan biri. Venus ailesine yeni üyeler katılmaya devam ediyor.

Türk mühendislerinin eseri olan Venus V3 en son modeli. Venus’ün ihracatına da başlandı. Venus’le aynı zamanda yabancı markalı telefon ithalatının azaltılarak cari açığın küçülmesi için çalışılıyor. Türkiye’nin ihracat kapasitesinin artırılmasında da önemli fırsat. Firmanın açıklamalarına göre, Venus istihdama da katkı yapıyor.

Kısa sürede büyüdü

Reeder, genç girişimci Uygar Saral’ın yarattığı bir marka. Yerli tablet ve yerli cep telefonunda kısa sürede adından söz ettirmeyi başardı. Saral, altı yılda bütün ürün segmetlerinde 1 milyon adetlik satış yapan Reeder’ın bu yılki hedefini ise 500 bin adet olarak belirledi. Tablet ve cep telefonu tarafında ikişer modelleri bulunuyor.

Uygar Saral, şu anda 5 bölge ofisi ve 300 çalışan sayısına ulaştıklarını belirterek, “Bu yıl 500 bin adetlik satış hedefi koyduk. 100 milyon TL civarında da ciro hedefimiz var” dedi.

Yerli cep telefonu markalarına yeni eklenen diğer bir marka ise Kaan N1. Cep telefonu dağıtımı tarafında yılların deneyimli ismi Başarı Ticaret’in ürünü. Kaan N1 adıyla ilk telefonunu piyasaya sunan firma, Turkcell kanalında da yer alacak. Operatör markaları TT 175, Turkcell T70 ve Vodafone Smart da başarılı satış grafiğini sürdürüyor.

Ar-Ge’sini Türk mühendisler yapıyor...

General Mobile da yerli akıllı telefon denince ilk akla gelen markalardan. Discovery markası altında sekiz ürünü piyasaya süren şirket, en son Google işbirliğiyle Android One markalı modellerini geliştirdi. General Mobile 4G, Türkiye’de 15 Mayıs’ta satışa sunuldu. General Mobile GM 5 Plus modeli de bu yıl piyasada oldu. GM de üretimi Çin’de gerçekleştiriyor. Tüm tedarik zinciri, parça seçimi ve kalite kontrolü, tasarımı ve kurgunun mühendisleri tarafından yapıldığını belirteren General Mobile CEO’su Muzaffer Gölcü, ülkemizde telefonu oluşturan ekran, çip, pil gibi ana unsurların üretiminin olmadığını ve bu anlamda katma değeri tasarım, yazılım, Ar-Ge ve entegrasyonu da sağladıklarını söyledi. HANİFE BAŞ - MİLLİYET