AKP hükümetinin 2023’de Türkiye’nin dünyada ilk 10 ekonomi arasına girmesine ilişkin iddialı hedeflerini artık ezberledik. Uzmanlara göre gerçekleşmesi mümkün görünmese de 9 yıl sonrası için öngörülen büyüklükler 2 trilyon dolarlık GSYH, 500 milyar dolar ihracat ve 25 bin dolar kişi başına milli gelir.
Meğer e-ticarette de 2023 hedefimiz varmış. Elektronik ticareti düzenlemekle sorumlu Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na göre Türkiye’de e-ticaret hacminin 2018’de 70 milyar liraya, 2023’te ise 5 kat daha artarak 350 milyar liraya ulaşması öngörülüyor. Bugünkü kurlarla hesap edersek 164 milyar dolar civarında bir büyüklük ki, bu hedef bana yukarıda sıraladığım diğer hedeflerin hepsinden daha gerçekçi görünüyor.
Bankalararası Kart Merkezi BKM’nin 2023 projeksiyonu ise 57 milyon internet kullanıcısının olduğu, 25 milyon kişinin internet üzerinden para harcadığı bir Türkiye.

G-20’de e-ticaret

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na göre G-20 ülkelerinde internet ekonomisinin hacmi ise 2 yıl sonra 4.2 trilyon dolara, internet kullanıcı sayısı 3 milyar kişiye ulaşacak. Özetle diyeceğim şu; e-ticaret önümüzdeki dönemde en hızlı, hatta katlanarak büyüyecek sektörlerin başında geliyor.

Bu arada Türkiye’de

e-ticaretin büyüklüğü, ilk kez geçen hafta Türkiye Bilişim Sanayicileri Derneği TÜBİSAD’ın ev sahipliğinde kamuoyu ile paylaşıldı. Deloitte Türkiye’nin e-ticaret şirketlerinin tekil ziyaretçi sayıları, bu kişilerin alışverişe dönme oranları ve ortalama sepet büyüklüğünü dikkate alarak yaptığı hesaplamalara göre ülkemizde e-ticaretin hacmi 14 milyar lira.
Bu 14 milyar lira içinde en büyük payı 5.1 milyarla tatil ve seyahat harcamaları, hemen ardından da 5 milyar lirayla mağazası olmayan, sadece online perakendecilik yapan şirketlerden yapılan alışverişler alıyor.      3. sırada Doğtaş ve Damat Tween gibi hem mağazalarda hem de internette yer alan perakendecilerden yapılan alışverişler var, ancak büyüklük ilk 2’sinin yarısından bile az: 2.3 milyar lira.

BKM’nin verileri

Bu arada BKM Genel Müdürü Soner Canko ise Türkiye’de internetten yapılan kartlı ödemelerin 2013’te 35 milyar liraya ulaştığını bildirdi. Bu durumda 14 milyarla 35 milyar lira arasındaki büyük fark nereden kaynaklanıyor derseniz...
TÜBİSAD’ın açıkladığı 14 milyar liralık e-ticaret hacminde kargo, reklam, telekom, yazılım ve ödeme sistemleri sektörleri yok. Dolayısıyla sigortadan vergilere internet üzerinden kartla yaptığımız her türlü ödemeyi esas aldığımızda 2013’te rakam 35 milyar lirayı buluyor; BKM’ye göre 2014’te de 40 milyar lirayı aşacak.

Hâlâ yasası yok

e-ticarette yapılan tüm işlemler kayıt altında; dolayısıyla ekonomide kayıt dışılığın azalmasına, haksız rekabetin giderilmesine, vergisel anlamda devlet gelirlerinin artmasına önemli katkı sağlayabilir. Öte yandan tüketici açısından da e-ticaret, farklı ve zengin çeşitlilikteki ürün ve hizmetlere herkesin eşit şartlarda erişmesini sağlayan önemli bir araç.
Ne var ki Türkiye’de
e-ticaretin hâlâ hukuki çerçevesi, yani yasası yok! Ve hükümetin yasa tasarısını 4 yıldır neden tozlu raflarda beklettiği de anlaşılır gibi değil.