Google'dan Hedy Lamarr'a özel doodle

Google, özel zamanlar ve günler için özel olarak tasarlamış olduğu doodlelarına yenisini ekledi ve Hedy Lamarr'ı Doodle olarak belirledi. Günümüzdeki teknolojilere çok faydası olan Hedy Lamarr'ın hayat hikayesi çok merak ediliyor. Sinema tarihinin ilk çıplak kadını olarak büyük üne kavuşan Hedy Lamarr, aynı zamanda günümüzde milyarlarca insan tarafından kullanılan GSM, GPS ve Wi-Fi teknolojilerinin mucitleri arasında yer alıyor.



HEDY LAMARR KİMDİR

Oyuncu Hedy Lamarr ve Telsiz Haberleşmesi Avusturya’da çocuk yaşta sinema yıldızı olan Hedy, 1933’te evlendi. Eşi, orduya silah ve uçak satıyordu. Birlikte katıldıkları yemeklerde genellikle silah teknolojisi konuşulurdu. Matematik zekası olan Hedy, savunma teknolojileri konusunu sevdi. Eşi de, Hedy gibi Yahudi kökenliydi ama Nazi iş adamlarıyla çalışırdı.

Evlerindeki partilere Hitler ve Mussolini’nin katıldığı biliniyor. Almanlar’ın uzaktan kumandalı torpido yapmak istediğini eşinden öğrendi ve konuya çok ilgi duydu. Eşinden boşandıktan sonra, 1938’de Holywood’a yerleşti. Evinin yakınında oturan müzisyen G. Antheil’e 1940’ta uzaktan kumandalı torpido hakkındaki düşüncelerini anlattı.

Amacı, uzaktan kontrollü torpidoların, düşmanın sinyal karıştırıcıları (jamming) nedeniyle kontrolünün kaybedilmesini önlemekti. Torpidoyu yönlendiren radyo frekansı düşman tarafından tespit edilirse, sistem elektronik olarak kilitlenir ve kontrol kaybedilirdi. Hedy, bunun çözümünü bulmuştu ama teknik desteğe ihtiyacı vardı. Uzaktan kumandanın telsiz frekansı sürekli olarak değiştirilirse düşmanın müdahale imkanı kalmazdı. Ancak, telsiz ve torpido aynı anda frekans değiştirmeliydi. Bu konuda komşusu Antheil yardımcı oldu.

Çözüm, delikli kağıt rulolara kaydedilen notalara göre müzik çalan piyanolardı. Telsiz vericisine ve torpidoya yerleştirilen ve delikleri aynı olan rulolar, frekansı aynı anda değiştirecekti. Buluşun patentini 1942’de aldılar ancak Donanma ilgilenmedi. Benzeri bir sistem, başkalarınca 1957’de transistör kullanılarak yapıldı. ABD donanması, 1962’de çıkan Küba krizinde bu sistemi kullandı. O tarihte Hedy’nin patentinin süresi dolmuştu. Elektroniğin Öncüleri Vakfı 1997’de Hedy’nin patentini fark etti ve ona Elektronik Öncüsü Ödülü verdi.

Hedy Lamarr (Hedwig Eva Maria Kiesler, d. 9 Kasım 1914 – ö. 19 Ocak 2000) Avusturyalı ve daha sonra ABD'de yaşamış olan oyuncu olup aynı zamanda mucittir.

Lamarr çok sayıda popüler filmde rol almış olmakla birlikte, bunların başlıcaları arasında 1938 yapımı Charles Boyer ile birlikte başrollerini paylaştığı Algiers filmi, 1940 yapımı Spencer Tracy ile başrolünü paylaştığı I Take This Woman filmi , 1940 yapımı Clark Gable ile başrolünü paylaştığı Comrade X filmi, 1941 yapımı başrolünü James Stewart ile paylaştığı Come Live With Me filmi, 1941 yapımı başrolünü Robert Young ile paylaştığı H.M. Pulham, Esq. filmi ve 1949 yapımı Victor Mature ile birlikte rol aldığı Samson and Delilah filmi yer almaktadır. 1933 yılında (dahil) Gustav Machatý'nin yönetmenliğini yaptığı Ecstasy isimli filmdeki çıplaklığı ile tartışma konusu oldu ve eşinden ayrılarak gizlice Paris'e kaçtı.

Buradayken MGM'in başkanı Louis B. Mayer ile görüştü ve kendisine Hollywood'da film sözleşmesi teklif edildi. Lamarr 1930'un başlarından, 1950'lerin sonlarına kadar rol aldığı filmler ile bir yıldız haline geldi.

İlk evliliği süresince Lamarr'ın uygulamalı bilimlere karşı ilgisi arttı ve oyunculuk kariyerinden de sıkıldığından dolayı bir mucit olarak buluşlar üretti. II. Dünya Savaşı'nın başlangıcında, müttefiklerin savaştaki güçlerine yardımcı olmak için çok istekliydi.

Besteci ve mucit olan George Antheil ile birlikte yayılma spektrumunun radyo güdümlü torpidolarda kullanılabilmesi amacıyla frekans atlamalı yayılma spektrumunu icat ederek, ABD'de patentini aldılar. ABD Donanması 1960'lara kadar bu teknoljiyi benimsemedi ancak günümüzde bu teknolojinin çalışma prensipleri Wi-Fi, CDMA ve Bluetooth teknolojilerine dahil edilmiştir. Ayrıca bu çalışması nedeniyle 2014 yılında ABD'nin Virginia eyaletinde bulunan Alexandria şehrindeki Ünlü Ulusal Mucitler Salonu'nda yer verilerek onore edilmiştir.