Haberturk Gazetesi yazarı Güntay Şimşek, bugüngü köşesinde 4G teknolojisinin en önemli bileşini fiber altyapı konusunu kaleme aldı. Şimşek, Türkiye'nin fiber ağ altyapısını Türk Telekom'dan Mehmet Ali Akarca'ya sordu. İşte Güntay Şimşek'in o yazısı...
Türkiye’nin en uzun fiber ağına sahip Türk Telekom (TT) yetkililerinden, bu ay yapılacak 4G ihalesi öncesi, gündeme gelen fiber altyapı sıkıntıları hakkında ilginç bilgiler aldım. TT’nin hem kârlı, hem de karlı yerlere yatırım yaptığına dikkat çeken TT Kurumsal İş Birimi CEO’su Mehmet Ali Akarca, 2015’in ikinci çeyreği itibarıyla, Türkiye’de 81 ilde 202 bin km, yurtdışında ise tam 40 bin km olmak üzere toplamda 240 bin km’nin üzerinde fiber altyapıları olduğuna vurgu yaparak sektör yetkilileri tarafından yapılan eleştirilerin doğru olmadığını söyledi.
Fiber altyapı konusunda eleştiri yapanların sadece verimli yerlere yatırım yaptıklarını ifade eden Akarca, Türkiye’yi gelişmiş birçok ülkeyle kıyasladığımızda, fiber altyapı meselesinin olmadığının net bir şekilde görüleceğini belirtti.
TT Yatırımcı ve Halkla İlişkiler Kıdemli Direktörü (CFA) Onur Öz ve Mehmet Ali Akarca ile bir araya geldiğimizde, ilk konu diğer GSM operatörleri tarafından sıklıkla gündeme getirilen ve benim de zaman zaman ifade ettiğim Türkiye’nin fiber altyapısını detaylıca ele almak oldu. TT yetkilileriyle yaptığım görüşmenin notları şöyle:

 
11 MİLYON EVE FİBER DÖŞENDİ
Şu an fiber üzerinden yüksek hızda internet alan TT abone sayısı 1 milyon 252 bin (fiber ve hipernet). Eve kadar fiberle 3.1 milyon, saha dolabına kadar fiberle ise 8.1 milyon olmak üzere toplamda 11.2 milyon eve (homepass rakamı) TT fiberle erişilebiliyor.
Türkiye’deki toplam hane sayısı yaklaşık 20 milyon, 2015 yılı birinci çeyrek itibarıyla alternatif işletmecilerin toplam fiber uzunluğu 53 bin km. Ancak son yıllarda sadece 2 bin km fiber döşemişler. Türk Telekom ise 182 bin km’den 197 bine ulaşmış. Yani aynı sürede 15 bin km fiber döşemiş.
TT, Türkiye’de evlerin % 98’ine internet (sabit hatla) ulaştırabiliyor. Mevcutta tüm GSM ve alternatif operatörlerin oluşturduğu data trafiği ve yükü TT kapasitesinin ancak 10’da 1’ine tekabül ediyor. Şebekede taşınan anlık trafik ise yaklaşık 8.5 tbps seviyesinde.
Geniş bant sabit internet müşterilerinin ortalama aylık data kullanımı, müşteri başına 50 gigabyte seviyelerinin üzerinde. Mobilde ise bu rakam yaklaşık 1.2 gigabyte seviyelerinde. Tüketicinin aldığı hizmet kalitesi açısından eve kadar ya da binaya kadar fiber arasında fark yok. Dünyada da özellikle hizmet ve yatırım anlamında, eve kadar ya da binaya kadar bir ayrım söz konusu değil. Pratikte tüketici faydasına bakıldığında değişen bir durum oluşmuyor. Kaldırıma kadar fiberin, eve kadar fiberden verilen hızlar anlamında 100 mbps kadar farkı yok.
 
DÜNYA VE TÜRKİYE FİBER KIYASLARI
Bugün Türkiye’de TT abonesi olan her 6 haneden biri fiber altyapı kullanıyor. Bu oran Almanya (x10), İspanya (x1.5), Fransa (x3.8) ve İtalya (x3.7) ortalamasını bile geride bırakıyor.
Avrupa kıtasında 14.5 milyon eve ve binaya kadar fiber abonesi (FTTH/B) var. Şubat 2015 itibarıyla Avrupa Birliği’ndeki 28 ülkedeki (AB 28) ortalama FTTH/B/P (eve, binaya, kaldırıma kadar fiber) penetrasyon oranı % 5.6. Bu sene itibarıyla Türkiye’de fiber penetrasyonu ise % 11. (TT ve Superonline fiber altyapı hizmeti alan abone sayıları üzerinden hesaplamayla.)
AB 39’da fiber homepass’i (hane erişimi) 1 milyon ve üzerinde olan 18 ülke var. AB 28’de ise 12 ülke var. Türkiye, fiber homepass’i 1 milyon ve üzerinde olan AB ülkeleri sıralamasında 5. sırada yer alıyor.
Konsolide gelir, mobil, geniş bant ve kurumsal data gelirlerinin güçlü katkısıyla yıllık % 7 büyüme göstermiş. Konsolide FAVÖK yıllık % 5 artarken, güçlü FAVÖK marjı % 37 olmuş.
Mobil (AVEA) gelirler yıllık % 15 büyüme oranıyla güçlü büyümesini sürdürmüş. Yıl boyunca abone kazanımında ve faturalı abone tabanının genişletilmesinde sergilenen performans, mobil data gelirlerindeki güçlü büyümeyle beraber mobil gelirlerdeki büyümenin ana etmenleri olmuş.
Toplam mobil abone sayısı ikinci çeyrekte net 99 bin artarak 16.7 milyona ulaşmış. Faturalı abone sayısındaki 200 binlik artış, faturalı abone oranının % 50’ye yükselmesini sağlamış. Ve bu alanda AVEA’nın pazar liderliği de devam etmiş.
İkinci çeyrekte ise mobil data gelirleri % 48 artarken, geçen yılın aynı çeyreğinde % 47 olan akıllı telefon penetrasyonu % 62’ye ulaşmış. Akıllı telefon penetrasyonunda açık ara pazar lideri AVEA olmuş.
Sabit hat gelirleri, geniş bant ve kurumsal data gelirlerindeki büyümenin etkisiyle yıllık % 3 artmış. Toplam sabit geniş bant abone sayısı 7.7 milyona ulaşırken, TT fiber altyapısı kullanan abone sayısı 1.25 milyonu aşmış.
Uzun süredir yapılan eleştirilere kulak vermeyen TT yetkilileri, yeni yapılanma sonrası daha fazla kamuoyunun önünde olacak gibi görünüyor.
 
10 YILDA 18 MİLYAR TL’LİK YATIRIM
Türk Telekom Grubu’nun, 2005 yılından 1.7 bugüne gerçekleştirdiği toplam konsolide yatırım miktarı 18 milyar TL’ye yaklaşmış. Böylece kendi sektöründe, Türkiye’de gerçekleştirilmiş en büyük yatırım tutarı da TT’ye ait oluyor. Bu yatırımların en büyük kısmını altyapı yatırımları oluşturmuş. Bu yılki yatırım hedefi ise yeni spectrum lisans ihalesi bedeli hariç 2.3 milyar TL seviyesinde. Her sene, TT satışlarının yaklaşık yüzde 17’si yatırımlara ayrılmış.